Każda zamieszkała w Polsce osoba ma obowiązek między 1 kwietnia a 30 czerwca 2021 r. (nowelizacja ustawy prawdopodobnie przedłuży ten czas do 30 września) samodzielnie wziąć udział w Narodowym Spisie Powszechnym. Należy to uczynić, wypełniając dane w specjalnej aplikacji, która dostępna będzie na stronie https://spis.gov.pl/
Wersja demo
Zanim wypełnimy właściwy formularz, już teraz możemy wypróbować jego wersję demonstracyjną i sprawdzić, czy wszystkie pytania są dla nas jasne. Warto zwrócić uwagę na znajdujące się przy pytaniach ikonki z literą „i” w kółku. Jeśli mamy wątpliwość, jak odpowiedzieć na pytanie, po kliknięciu na ikonę znajdziemy tam potrzebne wyjaśnienia i wskazówki.
Kliknij, aby przejść do wersji demonstracyjnej aplikacji do samospisu
Obowiązek spisowy
Dane od osób fizycznych objętych spisem powszechnym są zbierane metodą samospisu internetowego. Każdy mieszkaniec Polski jest zobowiązany samodzielnie przeprowadzić samospis, polegający na weryfikacji, aktualizacji i uzupełnieniu danych o respondencie, zamieszczonych w for-mularzu spisowym.
Samospis internetowy będzie przeprowadzany od 1 kwietnia 2021 r. do 30 czerwca 2021 r., a po wejściu w życie drugiej nowelizacji ustawy o NSP 2021 w terminie od 1 kwietnia do 30 września 2021 r.
Metoda samospisu internetowego w pełni zapewnia swobodę przekazywania informacji, szczególnie w zakresie pytań wrażliwych dotyczących np. niepełnosprawności, deklarowania przynależności do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, związków niesformalizowanych.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach kiedy osoba objęta spisem powszechnym nie może dopełnić obowiązku samospisu przez Internet (np. ze względu na zaawansowany wiek, stan zdrowia czy niepełnosprawność, brak dostępu do Internetu), dane są zbierane metodami:
- wywiadu telefonicznego przeprowadzanego przez rachmistrza telefonicznego, który wprowadza dane uzyskane od respondenta do formularza spisowego,
- wywiadu bezpośredniego przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego przy pomocy urządzenia mobilnego wyposażonego w oprogramowanie dedykowane do przeprowadzenia spisu.
Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Zasada tajemnicy statystycznej ma charakter absolutny, jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków dających możliwość jej uchylenia.
Udział w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 jest obowiązkowy. Odmowa udziału w spisie powszechnym wiąże się z możliwością nałożenia kary grzywny, co jest ujęte w art. 57 ustawy o statystyce publicznej.
Kto podlega spisowi?
Spisowi podlegają następujące grupy ludności:
- Polacy mieszkający w Polsce mający miejsce zamieszkania (rozumiane jako miejsce zameldowania stałego lub czasowego, bądź jako miejsce zamieszkania stałe lub czasowe) w mieszkaniach, zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami lub obiektach zbiorowego zakwaterowania,
- cudzoziemcy mieszkający w Polsce na stałe oraz przebywający w Polsce czasowo (bez względu na to czy są zameldowani, czy nie) w mieszkaniach, zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami lub obiektach zbiorowego zakwaterowania,
- Polacy, którzy przebywają czasowo za granicą (bez względu na okres przebywania), którzy nie wymeldowali się z pobytu stałego w Polsce w związku z wyjazdem na stałe za granicę,
osoby bezdomne bez dachu nad głową – obywatele polscy i cudzoziemcy,
a także:
- mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania oraz zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.
Spisem nie obejmuje się natomiast:
- szefów oraz cudzoziemskiego personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych, członków ich rodzin oraz innych osób korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych,
- mieszkań, budynków, obiektów oraz pomieszczeń będących własnością przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych.
