Jak w dobie pandemii kształtowała się stopa bezrobocia?
Od kilku lat obserwowano spadającą liczbę osób bezrobotnych oraz obniżającą się stopę bezrobocia, niestety rok 2020 odwrócił tę tendencję. Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie dolnośląskim wzrosła o 1 punkt procentowy do poziomu 5,6% (wg stanu na 31.12.2020 r). Patrząc jednak na stan w połowie tego roku możemy zauważyć lekki spadek (5,4%). Warto zaznaczyć, że stopa bezrobocia na Dolnym Śląsku jest od wielu lat niższa niż w Polsce (5,9% wg stanu na 30.06.2021 r.). W obszarze EURES-TriRegio była znacznie zróżnicowana: od 4,5% w Jeleniej Górze do 14,9% w powiecie wałbrzyskim.
Jak zmienił się rynek pracy pod wpływem pandemii SARS-CoV-2? Jak określiłby Pan kierunek zachodzących w nich zmian?
Ogłoszony w Polsce stan epidemii COVID-19 znacząco wpłynął na wszystkie sfery życia, w tym na rynek pracy. Negatywne skutki odczuwają niemal wszystkie przedsiębiorstwa (95%). Wiele firm borykało się z niedoborem pracowników z powodu zachorowań, objęcia kwarantanną lub ograniczeniami w przemieszczaniu się, zwłaszcza w przypadku firm zatrudniających pracowników spoza Polski. Był to rok, w którym spadła liczba osób pracujących oraz liczba dostępnych ofert pracy (o 28,7%, tj. prawie 14 tys. ofert pracy mniej niż w roku 2020 – stan na dzień 30 czerwca 2021 r.). Do lutego 2020 r., to jest czasu naznaczonego rozwojem pandemii COVID-19, można śmiało mówić o korzystnych tendencjach gospodarczych, nie tylko w kraju ale i w województwie dolnośląskim. Kontynuowany był wzrost aktywności ekonomicznej mieszkańców województwa Dolnośląskiego, tym samym spadku bezrobocia. Sytuacja uległa zmianie z chwilą rosnącej liczby zachorowań na COVID-19. Wymusiło to bowiem konieczność interwencji państwa w poszczególne gałęzie gospodarki, nie tylko związane z ochroną zdrowia ale i w pozostałe sektory mając na celu zmniejszenie rozpowszechniania się pandemii. W efekcie w roku 2020 odnotowano dwa lockdowny gospodarki. Skutkowało to wzrostem liczby zarejestrowanych bezrobotnych. Nie sposób nie zauważyć jak zmieniły się pod wpływem sytuacji na rynku warunki pracy. Wzrosły oczekiwania wobec pracowników, zmieniły się zasady wynagradzania (co często skutkowało obniżką wynagrodzeń), rezygnowano z benefitów pracowniczych, nie przedłużano zleceń osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych. Zaobserwowano też znaczny wzrost liczby osób pracujących w trybie pracy zdalnej oraz wzrost intensywności wykorzystania technologii cyfrowych , co myślę utrzyma się także po zakończeniu stanu pandemii.
Czy skutki pandemii, obserwowane w pierwszej, drugiej i trzeciej fali, są tak samo dotkliwe dla rynku pracy?
W marcu 2020 r. rząd podjął działania w celu przeciwdziałania ekonomicznym skutkom Covid-19. 31 marca 2020 r. uchwalono przepisy umożliwiające praktyczne uruchomienie tzw. tarczy antykryzysowej w pierwszych dniach kwietnia 2020 r. Głównym celem podjętych działań stały się: ochrona miejsc pracy i bezpieczeństwa pracowników, dofinansowanie przedsiębiorców, którzy ponieśli straty w związku z pandemią, wzmocnienie systemu finansowego oraz inwestycje publiczne, a także ochrona zdrowia.
W skali kraju najbardziej dotkniętymi skutkami pandemii stały się handel, naprawa pojazdów samochodowych, zakwaterowanie i gastronomia, administrowanie i działalność wspierającą, przetwórstwo przemysłowe, transport i gospodarka magazynowa. W efekcie największy spadek liczby pracujących w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu względnym przypadł na: administrowanie i działalność wspierającą (o 3,4%, tj. ok. 15 tys.). Przetwórstwo przemysłowe, oraz handel doświadczyły największego spadku liczby pracujących r/r (odpowiednio po ok.: 39 tys., 15 tys., 15 tys.) .
W połowie września odnotowano kolejną falę pandemii, w związku z czym koniecznym stało się wprowadzenie w II poł. października 2020 r. częściowych restrykcji, zastosowanych już wiosną, w tym zamknięcie klubów fitness, gastronomii oraz instytucji kultury. W listopadzie 2020 restrykcje pogłębiły się, wprowadzono m.in. zakaz świadczenia usług przez hotele (poza podróżami służbowymi), działalności galerii handlowych (poza pewnymi wyłączeniami). Dodatkowo zaplanowano wsparcie dla branż najbardziej dotkniętych skutkami ww. ograniczeń. Zmiany wprowadzone tzw. tarczą branżową miały służyć wyhamowaniu występowania negatywnych skutków gospodarczych dla przedsiębiorców, których branże doznały ograniczenia w możliwości prowadzenia działalności z uwagi na wprowadzone prawem zasady bezpieczeństwa. Wsparcie dotyczyło przede wszystkim branż gastronomicznej, fitness, targowej, estradowej, filmowej, rozrywkowej i rekreacyjnej, fotograficznej oraz fizjoterapeutycznej.
Które branże ucierpiały w czasie pandemii najmocniej i zmuszone były do ograniczenia liczby zatrudnienia?
Podjęte przez państwo działania na rzecz ograniczenia rosnącej liczby zachorowań spowodowały zamykanie/zawieszanie działalności gospodarczych m.in. w takich sektorach jak: gastronomia, hotelarstwo i turystyka, przemysł. Mimo licznych programów pomocy ze strony państwa, nie udało się w pełni utrzymać dotychczasowego zatrudnienia. Zmniejszyła się liczba miejsc pracy o 38,7 tys., na przestrzeni roku spadła również liczba nowo utworzonych miejsc pracy z 51,5 tys. do 45,4 tys. W roku 2020 liczba zgłoszonych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej do powiatowych urzędów pracy wyniosła blisko 13% wszystkich wolnych miejsc pracy w województwie. 35% z nich dotyczyło sekcji N działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca oraz 24% sekcji C przetwórstwo przemysłowe.
Najbardziej dotkniętymi skutkami pandemii ze względu na ograniczenia dotyczące również sposobu spędzania wolnego czasu (turystyka i gastronomia) okazały się zatem na koniec I kwartału 2020 r. sekcja zakwaterowanie i gastronomia. Doszło do przewagi zlikwidowanych miejsc pracy nad utworzonymi (saldo tworzonych i likwidowanych miejsc pracy -157). Odwrotnie sytuacja wyglądała natomiast w takich sekcjach jak handel i naprawa pojazdów samochodowych(+475), przemysł (+1427) oraz informacja i komunikacja (+482). O ile w przypadku sekcji zakwaterowania i gastronomia sytuacja w skali kolejnych kwartałów pogarszała się z saldem tworzonych i likwidowanych miejsc pracy w końcu IV kwartału 2020 +156, o tyle w pozostałych przypadkach tendencja wzrostowa była widoczna w skali roku i miała charakter trwały (saldem tworzonych i likwidowanych miejsc pracy w końcu IV kwartału 2020 kolejno +9897, +675, +356). Rozwój e-commerce przekładający się m.in. na handel jak również praca zdalna wprowadzona okresowo, jako środek zaradczy w wielu firmach, miały na to znaczący wpływ.
Czego możemy się spodziewać po tegorocznych Transgranicznych Targach Pracy w Zgorzelcu?
Podczas targów prowadzone będą prelekcje tematyczne m.in. „ Jak bezpiecznie pracować sezonowo na pograniczu?”, czy „Jak otrzymać zasiłek dla bezrobotnych po utracie pracy na pograniczu?”. Na naszych stoiskach będzie można indywidualnie porozmawiać o możliwościach wsparcia w zakresie ofert pracy, czy też oferty szkoleniowej. To jedna z niewielu okazji, gdzie można bezpośrednio porozmawiać z pracodawcą. Te kontakty chwalą sobie odwiedzający targi, bo są mniej formalne niż rozmowa kwalifikacyjna. Podobnie uważają pracodawcy, którzy doceniają rozmowę w cztery oczy z potencjalnym pracownikiem jeszcze zanim rozpocznie się rekrutacja. Podczas wydarzenia będzie można skorzystać z pomocy tłumaczy.
Ilu wystawców weźmie udział w targach?
Mamy zgłoszonych już ponad 70 wystawców, w tym ponad 60 pracodawców, którzy mają do zaoferowania kilkaset ofert pracy w różnych branżach. Myślę, że każdy znajdzie coś dla siebie.
Jakie oferty pracy czekają na poszukujących pracy?
Głównie poszukiwani są magazynierzy, logistycy, kierowcy, mechanicy pojazdów. Brakuje rąk do pracy w takich branżach jak: budownictwo, opieka, zawody medyczne i pokrewne, turystyka, hotelarstwo i gastronomia, obróbka metalu, monterzy i operatorzy maszyn przemysłowych, elektrycy, elektronicy, prace proste, bez kwalifikacji i sezonowe, produkcja, prace biurowe, handel i usługi, służby mundurowe.
Co z osobami, które z różnych przyczyn nie będą mogły uczestniczyć w targach? Czy podobnie jak w latach ubiegłych ruszy rekrutacja internetowa?
Dla osób, które nie będą mogły przyjechać na targi uruchomimy rekrutację online – skrzynkę mailową targi@dwup.pl, na którą od 23.09. do 30.09. będzie można przesyłać CV ze wskazaniem pracodawcy, do którego dana osoba chce aplikować.
Jak przygotować się do targów?
Zachęcamy do zabrania ze sobą CV – najlepiej w języku niemieckim lub czeskim, na miejscu też będzie możliwość uzyskania porady doradcy zawodowego, który doradzi jak przygotować profesjonalne CV oraz jak zaprezentować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Czego życzy Pan uczestnikom, pracodawcom i organizatorom?
Przede wszystkim tego, aby osoby poszukujące pracy znalazły atrakcyjną ofertę, a pracodawcy pozyskali wartościowych pracowników. A organizatorom i współorganizatorom, bo to wysiłek wielu osób, życzę by misja targów była realizowana a samo przedsięwzięcie rosło w siłę.
Dziękuję za rozmowę.
Dziękuję.
Przypominamy, że Transgraniczne Targi Pracy w Zgorzelcu odbędą się 23 września (czwartek) w godzinach 10:00 – 14:00 w hali PGE Turów Arena przy ul. Lubańskiej 9A.
