Woda to zbiór maleńkich cząsteczek. Każda cząsteczka wody składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu. Mówimy, że jej wzór to H2O.
Woda w najczystszej postaci nie ma barwy, smaku, ani zapachu. Aczkolwiek, jak już wspominaliśmy wyżej, to woda w oceanach nadaje Ziemi błękitny kolor. Podobny, niebieski odcień wody zaobserwujesz podczas spaceru w rzekach, jeziorach czy stawach. Kolor wodzie nadaje rozproszone światło widzialne dla naszych oczu.
Skąd wzięła się woda na Ziemii?
Jedno jest pewne. Życie na naszej planecie nie istniałoby bez wody. Jednak skąd w ogóle się tutaj wzięła? Jest kilka teorii na ten temat. Zagadnienie pochodzenia wody na Ziemi, jak i tego, że na Ziemi jest znacznie więcej wody niż na innych skalistych planetach Układu Słonecznego, jest wciąż niejasne. Istnieje kilka hipotez co do tego, w jaki sposób woda mogła zebrać się na powierzchni nasze planety, w ilości wystarczającej do wytworzenia oceanów. Główna hipoteza głosi, że woda w stanie wolnym lub w związkach chemicznych była obecna na Ziemi w trakcie jej formowania. Naukowcy badający wodę wysnuli trzy hipotezy:
- hipoteza solarna – wiatr słoneczny niesie za sobą jądra (atomy) wodoru, które wchodzą w reakcję z tlenem, tworząc cząsteczki wody
- uderzenia asteroid – wodę na Ziemię miałyby przynieść duże obiekty z zewnętrznego Układu Słonecznego, uderzające w naszą planetę w początkach jej istnienia.
- hipoteza geochemiczna – zakłada powstawanie wody na skutek reakcji chemicznych w płaszczu Ziemi. Dwutlenek krzemu może tam reagować z wodorem, w efekcie czego powstaje ciekła woda i krzemowodór, SiH. Woda pozostaje uwięziona w skale i z czasem wydostaje się na powierzchnię, między innymi podczas erupcji wulkanów.
Trzy stany skupienia wody, które możemy obserwować gołym okiem
Sople lodu zwisające z dachu, para unosząca się nad garnkiem czy woda płynąca z naszego kranu. Ten życiodajny pierwiastek występuje na naszej planecie w trzech stanach skupienia.
Woda występuje w stanie ciekłym. Płynie z naszych kranów, butelek, jest w rzekach stawach i oceanach.
Gdy temperatura wynosi 0 stopni Celsjusza i poniżej, woda zaczyna zamarzać. Wówczas mówimy, że jej stan skupienia jest stały. Tworzy się lód.
Natomiast jeśli wodę podgrzejemy do 100 stopni Celsjusza zacznie wrzeć i się gotować. Wówczas jej cząsteczki powoli przechodzą w stan skupienia gazowy i możemy obserwować parę wodną.
————
Ćwiczenie do wykonania:
Przeprowadzenie procesów zmiany stanów skupienia wody. Poproś o pomoc osobę odrosła.
Potrzebne będzie:
- pojemnik na kostki lodu,
- szklanka,
- mały garnek (lub patelnia),
- zamrażalnik,
- kuchenka,
- woda.
Instrukcja
- Krzepnięcie wody
- Napełnij wodą pojemnik na lód.
- Wstaw pojemnik do zamrażalnika (panuje tam temperatura ujemna).
- Na drugi dzień wyjmij pojemnik i zobacz, co się stało.
- Topnienie lodu
- Wyjmij kilka kostek lodu z pojemnika i włóż do szklanki. Postaw ją w temperaturze pokojowej, np. na stole.
- Poczekaj kilkanaście minut. Sprawdź, co się stało.
- Wrzenie wody
- Wlej wodę do małego garnka lub na patelnię.
- Ogrzej naczynie na kuchence. Naczynie rozgrzeje się do kilkuset stopni Celsjusza. Uważaj, by się nie oparzyć. Obserwuj, co dzieje się z wodą.