Definicje medyczne mówią, że autyzm to "całościowe zaburzenie rozwoju, rozpoczynające się wcześnie w rozwoju dziecka, przejawiające się jakościowymi zaburzeniami komunikacji, interakcji społecznych, zachowań, zainteresowań". Ale co to dokładnie oznacza?
Autyzm może objawiać się w różny sposób, w zależności od stopnia głębokości i natężenia objawów. Dzieci dotknięte tym zaburzeniem często przejawiają specyficzne trudności wychowawcze, które przeszkadzają im w codziennym funkcjonowaniu zarówno w zaciszu domowym jaki w środowisku szkolnym, przedszkolnym, czego skutkiem jest wykluczanie ich z życia społecznego czy rodzinnego.
Dziecko ze spektrum autyzmu to dziecko:
- które unika kontaktu z innymi, woli samotność, nie umie dzielić się z innymi swoim zachwytem czy zainteresowaniami, nie potrafi spontanicznie nawiązać kontaktu z drugą osobą, sprawia wrażenie, jakby przedmioty były dla niego ważniejsze niż ludzie,
- które często jest niemówiące, komunikuje się za pomocą okrzyków, pisków, pomruków, lub dziecko mówiące w sposób odbierany przez nas jako dziwny, wypowiadające słowa bez znaczenia, powtarzające każde słowo bądź zdanie które słyszy,
- z którym trudno nam nawiązać kontakt wzrokowy,
- które nie zawsze reaguje na swoje imię i słowa, często sprawia wrażenie jakby było "głuche",
- z ubogą mimiką i ekspresją twarzy, mające problem z odczytaniem naszych emocji, naszych gestów,
- które czasem zachowuje się w sposób dziwny i niepokojący: np. kręci się w kółko, kiwa się, wprawia w ruch obrotowy przedmioty, biega na palcach trzepocząc rękami,
- które ma trudności z rozumieniem reguł społecznych, przez co potrafi zachować się nieodpowiednio do sytuacji i miejsca, w którym się znajduje,
- którego zmysły inaczej odbierają świat, pojawia się nadwrażliwość na dźwięki, światło, smak i zapach, nadwrażliwość na dotyk,
- które ma swoje przyzwyczajenia, rytuały, szczególnie przywiązanie do jednej rzeczy lub zabawki,
- u którego każda zmiana może wywołać paniczny lęk, niepokój, a wówczas reakcja jest tylko jedna - płacz, często agresja, krzyk, złość,
- które przejawia zaburzenia zachowania - bywa agresywne wobec innych a także wobec samego siebie.
"Ja myślę i czuję tak samo jak inne dzieci. I chciałbym się tak samo zachowywać. Ale nie umiem. Ciągle robię dziwne rzeczy i wszyscy myślą, że jestem głupkiem. Ale mnie naprawdę ubrania bolą, dlatego krzyczę,(...) I światło mnie boli, i hałas. Dlatego chodzę w kominiarce. Wtedy mi się nic nie stanie bo jestem schowany. Ale rodzice chyba tego nie lubią (...) Ale ja muszę. Wtedy się tak nie boję wszystkiego. I muszę się zawijać w koc i włazić pod materac. Lubię być taki ściśnięty, wtedy się uspokajam. Ale nie lubię, jak ktoś mnie dotyka. Nawet mama. To niemiłe. Wrzeszczę zawsze jak mnie boli albo jak się boję. A bolą mnie różne hałasy. Na przykład, jak dzwoni telefon, to mi się wydaje, że on mi dzwoni w głowie. I boję się spuszczania wody. I deszczu się boję. Jak on pada, to jakby ktoś strzelał".
Roksana Jędrzejewska - Wróbel "KOSMITA".
"Autyzm jest czymś, czego nie mogę widzieć. Nie pozwala mi znaleźć i użyć moich własnych słów wtedy, gdy tego chcę. Albo powoduje, że używam wszystkich tych słów i głupich rzeczy, których nie chce mówić".
"Autyzm powoduje, że słyszę słowa innych ludzi lecz nie jestem zdolna zrozumieć, co ten słowa znaczą. Lub autyzm zmusza mnie niejako do wypowiadania moich własnych słów) nie wiedząc co mówię lub nawet co myślę".
Donna Williams "NOBODY NOWHERE"
Wszystko to sprawia, że wychowywanie dziecka ze spektrum autyzmu jest niezwykle trudnym zadaniem dla rodziców. Poczucie bezradności, zagubienia, niespójność informacji, jakie otrzymują od lekarzy i różnych terapeutów, trudności z otrzymaniem jak najszybszej diagnozy, a później pomocy w zapewnieniu dziecku jak najlepszej terapii, często poczucie bezsilności i zwątpienia, kiedy nie widać efektów terapii, złość, frustracja – to ich chleb powszedni. Nie pomaga społeczne niezrozumienie - częste komentarze "jakie niewychowane dziecko", krytyczne spojrzenia i szepty za plecami. "Ile razy można tłumaczyć że moje dziecko ma autyzm? Czy mam to sobie wypisać na czole za każdym razem, kiedy wychodzę z domu?"- to częste myśli towarzyszące rodzicom dzieci ze spektrum. Na autyzm "choruje" nie tylko dziecko - "choruje" cała rodzina.
Kontakt z dzieckiem z autyzmem bardzo często wywołuje w nas strach - jak się zachować, jak do niego mówić, przecież jest dziwne, nieprzewidywalne, a co mam zrobić jeśli nagle rzuci się na mnie i zacznie bić?. Lepiej uciekać, unikać. Ten lęk najczęściej wynika z niewiedzy, a prowadzi do pogłębienia izolacji społecznej dziecka i rodziny. Nie bójmy się osób z autyzmem! Spróbujmy je poznać i zrozumieć!
Aby pomóc zrozumieć społeczeństwu, dlaczego pojawiają się trudne, czasem dziwne, społecznie nieakceptowane zachowania dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu fundacja AUTILIO przgotowała projekt pt. AUTYZM zauważ mnie ZROZUM, w ramach którego zaprasza wszystkich chętnych na bezpłatne szkolenie, które odbędzie się w Centrum Diagnozy i Terapii Dziecka ISTMUS w Zgorzelcu przy ul. Francuskiej 2.
Terminy szkolenia do wyboru:
- 13.04.2019 (sobota) 9:00 – 15:00
- 14.04.2019 (niedziela) 9:00 – 15:00
Zapisy prowadzone są w dniach od 5 do 12 kwietnia, w dni powszednie w godzinach od 9:00 do 12:00, pod numerem telefonu 530 420 752.
Zadanie pn. "AUTYZM - zauważ mnie" dofinansowane z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
