W ubiegłym tygodniu media obiegła informacja o kilku przypadkach zachorowań na tzw. świńską grypę m.in. w Lubaniu i Lwówku Śląskim, gdzie powikłania po tej chorobie przyczyniły się do śmierci dwóch osób. Wirus dotarł także do powiatu zgorzeleckiego.
Według danych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Zgorzelcu, od początku tego roku do 7 lutego na grypę zachorowało 2580 osób, z czego tylko jeden przypadek został potwierdzony laboratoryjnie w kierunku grypy typu A. Dwie osoby przebywały w szpitalu na podstawie objawów klinicznych, bez potwierdzenia badaniami. Warto wiedzieć, że aby uszczegółowić szczep, ustalić czy jest to świńska, ptasia czy może zwykła grypa należy przeprowadzić badania w laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu, do którego trafiają próbki. W ostatnich dniach zgłoszono dwa zachorowania, z czego jedno okazało się wirusem AH1N1, czyli tzw. świńską grypą. W ramach współpracy z Urzędem ds. Zdrowia w Görlitz otrzymano informację, że drugi przypadek dotyczył grypy typu A.
W celu zapobieżenia zachorowaniu i dalszemu szerzeniu się grypy sezonowej zaleca się:
- Regularne, coroczne szczepienie przeciwko grypie.
- Regularne mycie rąk. Częste mycie rąk wodą i mydłem, a w przypadku, gdy nie jest to możliwe środkiem dezynfekującym i na bazie alkoholu, co zmniejsza ryzyko zakażenia przenoszonego przez ręce zanieczyszczone wirusami grypy.
- Unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi.
- W przypadku wystąpienia objawów grypowych pozostanie w domu, a gdy konieczne jest przebywania poza domem - unikanie tłumu i masowych zgromadzeń.
- Zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu oraz kichania, najlepiej przy pomocy chusteczki, ewentualnie rękoma, które następnie należy umyć wodą i mydłem lub środkiem dezynfekującym na bazie alkoholu.
Grypa to ostre wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych, wywoływane przez wirusy grypy. Przyczyną corocznych, sezonowych wzrostów zachorowań na grypę w okresie jesienno-zimowym są wirusy grypy typu A i B. Grypa powoduje zachorowania w każdej grupie wiekowej. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że rocznie dotyczyć może 5% -10% dorosłych i 20% - 30% dzieci). Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas kichania, kaszlu lub w wyniku bezpośredniego kontaktu ze świeżą wydzieliną z dróg oddechowych zakażonych osób.
Objawy grypy są niecharakterystyczne, lecz najczęstsze dotyczą nagłego występowania:
- objawów ogólnych: wysokiej gorączki, dreszczy, bólów mięśni, bólów głowy (najczęściej okolicy czołowej i zagałkowej), uczucia rozbicia i osłabienia, złego ogólnego samopoczucia;
- objawów ze strony układu oddechowego: suchego kaszlu, bólu gardła i katarem (zwykle o niedużym nasileniu). U małych dzieci obraz kliniczny może być całkowicie niecharakterystyczny może obejmować zmienione zachowanie dziecka, senność lub rozdrażnienie, brak apetytu, wymioty. Choroba zwykle ustępuje samoistnie po 3-7 dniach, ale kaszel, zmęczenie i uczucie rozbicia mogą się utrzymywać do ok. 2 tyg. Najczęstsze powikłania grypy to zapalenia ucha środkowego oraz angina paciorkowcowa. Grypa może prowadzić również do ciężkich powikłań i hospitalizacji;
- najczęstsze to zapalenie płuc, do rzadszych należą zapalenie mięśnia sercowego, mózgu i opon mózgowych i inne, które zdarzają się u dzieci poniżej 2 roku życia, dorosłych w wieku 65 lat lub starszych, kobiet w ciąży oraz osób przewlekle chorych.
Śmiertelność grypy sezonowej wynosi 0,1-0,5% (tzn. umiera 1-5 na 1000 osób, które zachorowały), przy czym 90% zgonów występuje u osób po 60r.ż. Tak jak w przypadku innych chorób wywoływanych przez wirusy antybiotyki są nieskuteczne i leczenie jest głównie objawowe.
Zaleca się pozostanie w domu i odpoczynek, picie dużej ilości płynów, stosowanie niesterydowych środków przeciwzapalnych - uwaga: u dzieci poniżej 16 r.ż. nie należy stosować salicylanów. U małych dzieci niezwykle istotne jest nawadnianie i obniżanie gorączki, która może doprowadzić do wystąpienia drgawek gorączkowych. W przypadku osób należących do grup ryzyka lekarz może zadecydować o zastosowaniu leków antywirusowych (oseltamivir, zanamivir).
Należy jednak podkreślić, iż najskuteczniejszą metodą uniknięcia zachorowania i związanych z nim powikłań jest profilaktyka pod postacią corocznego szczepienia poprzedzającego sezon zachorowań na grypę. W Polsce dostępne są (na receptę) szczepionki przeciwko grypie produkowane przez kilka firm. Ich skład jest zgodny z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia i obejmuje 3 szczepy wirusa, krążące w danym sezonie. Bezpieczne i skuteczne szczepionki są dostępne i stosowane od ponad 60 lat. Wśród zdrowych osób dorosłych, szczepionka przeciw grypie może zapewnić odpowiednią ochronę. Jednak wśród osób starszych, szczepionka przeciw grypie może być mniej skuteczna w zapobieganiu chorobie, ale może zmniejszyć nasilenie objawów choroby oraz częstości występowania powikłań i zgonów.
W Polsce coroczne szczepienia są zalecane przez ekspertów wszystkim osobom powyżej 6 miesiąca życia, a w szczególności: osobom chorym na choroby przewlekłe; zdrowym dzieciom w wieku od 6 miesiąca życia do 18. roku osobom w wieku powyżej 55 lat; pracownikom ochrony zdrowia oraz placówek zapewniających opiekę osobom chorym i niepełnosprawnym; pracownikom wykonującym zawody wymagające ciągłego kontaktu z ludźmi. Kwalifikację osoby do szczepienia przeprowadza lekarz, a samo szczepienie może być wykonywane wyłącznie przez lekarza lub pielęgniarkę. Ze względu na zmienność antygenową grypy konieczne jest coroczne ponawianie szczepienia, aby chronić się przed nowymi szczepami wirusa.
Osoby, u których występuje jeden lub więcej z opisanych objawów takich jak gorączka, bóle głowy, bóle mięśni, ból gardła, katar, dreszcze, poczucie ogólnego rozbicia - mogą być chore na grypę.
